Overland door Afrika

Wie van de natuur houdt, en met name van wilde dieren, zal ongetwijfeld een reis naar Afrika op z'n verlanglijstje hebben staan. Zelfs als je er al geweest bent blijft Afrika op je verlanglijstje staan, want zo wordt gezegd: "You can leave Africa, but Africa never leaves you". 

Georganiseerd of zelf?

In 2004 vertrok ik voor het eerst naar Afrika. Eerst drie maanden veldwerk in Zuid-Afrika voor mijn afstudeeronderzoek, en daarna een georganiseerde rondreis door zuidelijk Afrika. De voornaamste reden om georganiseerd te gaan was omdat ik geen rijbewijs had. Wie voor de natuur naar Afrika afreist moet toch wel over eigen vervoer bezitten om de parken in te kunnen. Het is natuurlijk ook mogelijk om bij een hostel een tripje naar een park te boeken. Als je kosten wilt besparen en van op de bonnefooi houdt dan is dat een uitstekende optie. Maar is je tijd beperkt en wil je wel veel zien dan is een eigen auto of georganiseerde reis wel aan te raden. Het mag duidelijk zijn dat een eigen auto je echt de ultieme vrijheid geeft, maar je hebt iets meer regel-werk te doen en moet ook voor je eigen eten en slaapspullen zorgen. 

Wat neem je mee?

Als je georganiseerd op reis gaat hoef je vaak geen slaapspullen mee te nemen. Hooguit een slaapzak als je een slaapt in tenten. Omdat alle bagage in een grote 'overland-truck' gaat hoef je er niet echt lang mee te sjouwen, dus het formaat slaapzak maakt niet zoveel uit. Check van te voren even hoe koud het gemiddeld wordt 's nachts. Voor hele warme nachten is een lakenzak soms voldoende. Wil je meer weten over hoe je een goede slaapzak uitkiest dan kun je hier kijken op de Zwerfkei Slaapzakken Keuzehulp.

Klamboe? Als je in een tent slaapt heb je doorgaans geen klamboe nodig. In de meeste kleine tenten is het slaapgedeelte helemaal dicht op een venster met muskietengaas na. In grotere safaritenten zijn vaak klamboes aanwezig, maar wie het zekere voor het onzekere wil nemen doet er toch goed aan een klamboe mee te brengen. Voor reizen naar de tropen (en dus ook naar Afrika) zou ik een geïmpregneerde klamboe aanraden omdat die muggen ook doodt. Elke potentiele ziekteverwekkende mug minder is er een.

Wat neem je verder mee? Download hier een paklijst voor reizen naar de tropen, of lees dit blog-item: Backpacken door de tropen, wat neem je mee en wat niet?

Waar slaap je?

Overal waar je op safari kunt kun je in extreme luxe slapen. Lees maar eens het boek "You Run You Die" van Willem Bakhuys (echt een aanrader voor alle Afrika-gekkies!) Maar het kan ook simpel: in backpacker-hostels of in een kleine tent. Met name Namibië en Zuid-Afrika zijn zeer geschikt om te kamperen en veel hostels hebben ook een campground. 

Op Safari!

Een belangrijk onderdeel van iedere Afrika-reis is natuurlijk een safari. Waar kan je nou olifanten naast zebra's, antilopes, giraffes, hyena's en leeuwen zien? Wijdse vlaktes vol geel gras, met een acacia-boompje met zonsopgang, zo uit The Lion King geplukt. En dat gecombineerd met een vleugje Jurrassic Parc-sensatie. Gemoedelijk grazende zebra's, een groepje wildebeesten, honderd verschillende soorten vogels... In het begin stop je werkelijk bij elke giraffe die je tegenkomt, maar aan het eind "scheur" je er gewoon voorbij. Soms zie je urenlang niets. Je tuurt je blind tussen de struikjes en ziet termietenheuvels aan voor leeuwen. ("Beweegt het? Nee? Dan zal het wel niks zijn..."). Kluitje auto's in het vooruitzicht? Pak dan maar snel je camera! En natuurlijk je parkgidsje met dieren die er te zien zijn. Want op safari gaan is eigenlijk één grote dierenbingo. Zelfs als je geen vogelaar bent wordt je heel fanatiek in het spotten en afkruisen van vogels. Zo verslavend is het. 

Onderweg

Reizen is onderweg zijn. Ik hou ervan om door de eindeloze leegtes te rijden, langs kleine dorpjes, over gravelwegen met stofpluimen achter me aan. De tweede reis naar Afrika (in 2010/2011) ben ik zowel met eigen (gehuurde) auto op pad geweest, maar het grootste deel van de trip heb ik - samen met mijn vriend - met het openbaar vervoer afgelegd. Vanaf Pretoria (Zuid-Afrika) zijn we helemaal met het openbaar vervoer naar Europa teruggereisd. Het leuke van reizen met het OV is dat je echt middenin de cultuur belandt. Opgepropt in minibusjes of pick-up trucks. Je moet veel geduld hebben en geen haast. 

Behalve de niet altijd zo veilige minibusjes en taxi's met wegpiraten, zijn er ook veel leukere vervoersmiddelen zoals de trein en boot. Vooral de Illala Ferry over Lake Malawi is erg aan te raden! Je slaapt op het dek (1e klas) en tuft met de 50 jaar oude boot van plaats naar plaats. Ook kun je stukken met de trein afleggen. Het gaat langzamer dan in Europa, maar het is wel stukken avontuurlijker! Net als op de boot kun je tijdens je treinreisje lekker rondwandelen en van het landschap genieten onder 't genot van een biertje. Er zijn altijd andere toeristen onderweg die een zelfde soort (of nog stoerdere) trip maken. Soms gaan ze dezelfde kant op, soms een andere kant. In elk geval krijg je van je medereizigers het beste en meest actuele reisadvies!

Wees flexibel

Ons plan was helemaal overland met het OV te reizen, maar daarvoor moet je wel steeds bij de grens een visum aanvragen. Omdat we de planning van te voren niet vast hadden staan hebben we geen visa in Nederland geregeld. Bij de meeste landen kun je aan de grens vrij eenvoudig een toeristenvisum krijgen. Voor Sudan vraag je vooraf een transit-visum aan in Ethiopië of Egypte (net waar je vandaan komt), je moet dan ook alvast een visum voor je uitreisland hebben. Voor Ethiopie kan je aan de grens met Kenia helaas geen visum meer krijgen (of misschien inmiddels weer wel, check daarvoor de laatste reizigersinformatie). Een visum voor Ethiopie kan wel op het vliegveld verkregen worden, of als je onderweg je paspoort naar Brussel laat opsturen. Dan moet je zin en tijd hebben om daar op te wachten. Wij maakten een uitzondering door toch een stukje te vliegen. 

In Ethiopie en Sudan kun je prima met grote bussen reizen. Ze zijn verrassend comfortabel en er worden zelfs video's aan boord vertoond. In Egypte is er ook aan transportmogelijkheden geen gebrek. Met de trein kan je hier ook goed reizen. Het laatste stuk ging per boot (een vrachtschip met speciaal passagiersgedeelte) van Alexandrië naar Venetië. Vanaf daar zijn we met de auto - vriendelijke ophaalservice - naar huis gereden. 

Met de auto

Het had ons ook waanzinnig gaaf geleken om met een Toyota Landcruiser (de auto voor Afrika, want overal hebben ze wel reserveonderdelen, dit in tegenstelling tot Landrover Defenders) door Afrika te toeren. Maar om budgettechnische redenenen hebben we dat niet gedaan. Ook vergt een overlandtrip met eigen auto wat meer voorbereiding en papierwerk. Overigens is het al bijna mogelijk om met een "normale" auto van noord naar zuid te reizen, want afgezien van een stukje noord-Kenia ligt er overal wel asfalt (met dank aan de Chinezen, die om economische redenen flink aan de weg aan het timmeren zijn.)

Veiligheid

In deze blog lees je wat tips over veiligheid op reis: Veilig op reis - 4x10 tips

Wil je ook zo'n verre reis maken? Hier zijn nog wat tips & tricks:

• Neem een reisgids mee (bijvoorbeeld Lonely Planet of Bradt) en zoek voor vertrek nog even naar aanvullende informatie op de website van de reisgids. Het is tegenwoordig ook mogelijk om reisgidsen digitaal aan te schaffen. In het openbaar laat ik dure spullen het liefst wat verborgen, dus voor het bekijken van een plattegrond zou ik eerder voor een papieren versie gaan.
• Verblijf zo veel mogelijk in backpacker hostels. Hier is altijd heel veel informatie te vinden (ook van andere reizigers), en er worden vaak tripjes georganiseerd. Vaak is er een gezellige bar aanwezig, kun je er je was laten doen en niet onbelangrijk: het is een stuk goedkoper dan de meeste hotels.
• De beste manier om Zuid-Afrika en Namibië te verkennen is met de auto. De meeste wegen zijn prima voor gewone auto's en een 4x4 is alleen nodig als je écht off-road wilt gaan. Namibië heeft veel grindwegen, dus een 'high clearance' voertuig is wel iets comfortabeler (maar duurder). Wildparken kun je prima met een eigen (huur)auto bezoeken of boek een georganiseerde safari via een backpackers.
•  Tussen Kaapstad naar Johannesburg kun je ook met luxe lange-afstandsbussen een eind komen. Er zijn zelfs toeristenbussen die je oppikken en afzetten bij je hostel. Bekende busdiensten zijn Baz Bus, Greyhound, Intercape en Translux (maar er zijn nog veel meer, vraag gewoon je backpackers).
• Neem een tentje mee! Kamperen bespaart je veel geld en er zijn veel campings in Zuid-Afrika en Namibië. Ook bij backpacker hostels is vaak een campground. Zorg wel voor een iets grotere rugzak om je kampeerspullen mee te nemen. Onderweg een tent kopen is ook mogelijk. Je vindt ze in Chinese winkeltjes of zelfs in de supermarkt! Deze goedkope tenten hebben natuurlijk wel maar een korte levensduur en zijn meestal niet zo geschikt voor wat extremere weersomstandigheden....
• Als je bij backpackers kampeert, kunt je vaak in de gemeenschappelijke keuken koken. In de parken zijn standaard Braai-plaatsten (Braai = BBQ). Zuid-Afrikanen zijn dol op braaien! Barbecue-spullen zijn te koop in elke supermarkt. Koop een los rooster of een rol aluminiumfolie (om aardappels en flespompoenen te garen) en je kunt overal een lekker maaltje koken. Vergeet niet ook aan een bord en bestek te denken!
• Zuid-Afrika en Namibië zijn ontwikkelde landen, in de supermarkten vindt je ongeveer hetzelfde aanbod als in Europa. Je hoeft dus geen grote voorraden shampoo en cup-a-soup van thuis mee te nemen. Zelfs vegetarische hamburgers (en andere vleesvervangers) zijn in een aantal supermarkten gewoon te koop.
• Neem een mini-laptop of tablet mee. Er zijn veel plaatsen met WiFi hotspots en gratis internet. Het is handig om onderweg wat foto's in een cloud op te slaan zodat je altijd een goede back-up hebt. 
• Als je een gps hebt, kan het een goed idee zijn om die mee te brengen. Kaarten downloaden op je smartphone kan ook. Zoek van te voren op hoe je van het busstation naar je hostel moet lopen (of andersom) en zo kun je gerust nee zeggen tegen mensen die je (vaak tegen betaling) de weg willen wijzen.
• Neem een ​​extra batterij mee voor je camera (en natuurlijk de oplader).
• Verloopstekkers voor het Zuid-Afrikaanse stopcontact zijn in veel hostels ruimschoots aanwezig. Ook worden ze in de supermarkten verkocht. Als je het zekere voor het onzeker wilt nemen kun je ze natuurlijk ook vooraf aanschaffen.
• Als je met de bus / taxi / minibus reist: vraag altijd bij je backpackers (of aan iemand op straat) wat het zou moeten kosten. Het is niet ongewoon om te betalen voor je bagage, maar de chauffeurs hebben de voorkeur om toeristen tweemaal de prijs te vragen, dus het is goed om te weten wat je min of meer moet betalen.
• Wees beleefd en vriendelijk voor alle mensen die je ontmoet. Zelfs als ze je iets willen verkopen of geld van je willen hebben. Zeg gewoon dat ze geen zaken met je kunnen doen.
• Soms word je op straat door een vreemde om je naam gevraagd. Razendsnel word je naam in een avocadopit gegraveerd. Wat een super leuk souvenir! Uiteraard hoef je het niet te kopen. Aan de andere kant kost het ook niet zo veel en je maakt de straatverkoper (die waarschijnlijk wat minder rijk is dan jij) er heel gelukkig mee.
• Word niet gek als het gaat om geld. Sommige dingen zijn ongelooflijk goedkoop (vooral de tropische vruchten die bij bosjes van de bomen vallen). Als je erachter komt dat je te veel betaald hebt kan je je best genaaid voelen. Maar wordt niet onredelijk. Het gaat er ook een beetje om wat jij voor een product over hebt. Een ananas voor 50 cent, in plaat van 25 cent, is voor ons westerlingen nog steeds een prima deal.